Doğum izni raporu, hem sigortalı çalışan hem de memur olan anneler ile 4b statüsündeki kadın bağkurlular için, doğum öncesinde ve sonrasında verilen bir sağlık raporunu tanımlar. Bu konuda en çok merak edilenler, genellikle doğum öncesi raporun ne zaman alınabileceği ve doğum sonrası işe geri dönüş ya da ayrılık süreçleri oluyor.
Bu makalemizde, doğum izniyle ilgili sıkça yöneltilen soruları toplayıp cevapladık. Doğum öncesi ve sonrasında yararlanılan izinler, elde edilen haklar ve diğer tüm işlemlerle ilgili merak edilen sorulara yazımızda yer verdik. Bu konuda aklınıza takılan herhangi bir şey olursa, lütfen yorumlar bölümünden bizimle paylaşın.
Doğum izni raporu nasıl alınır?
Doğum izni raporunu alabilmek için, gebeliğin 32. haftasının sona ermesini beklemek gereklidir. Bu dönemden sonra, kimliğinizle birlikte bir kadın doğum doktoruna başvurabilirsiniz. Eğer doktor, 32. haftanın tamamlandığını doğrular ve uygun görürse, size doğum öncesinde çalışamayacağınıza dair bir rapor verebilir ya da 37. haftaya kadar çalışmanıza izin verebilir.
Doğum İzni Başlangıç Zamanı
Yasal olarak, doğum öncesi izin, “doğumun başlamasından sekiz hafta önce” başlar. Bu, pratiğe döküldüğünde, iznin 32. hafta tamamlandıktan sonra başladığı anlamına gelir.
37. Haftaya Kadar Çalışma Raporunun Alınması
Eğer bir kadın çalışan, 32. haftada doğum iznine ayrılmak istemiyorsa, bu süre zarfında doktorundan 37. haftaya kadar çalışabileceğini belirten bir rapor isteyebilir. Bu, işlemin yasal bir zorunluluğudur.
37. Haftada Çalışamaz Raporunun Alınmamasının Sonuçları
Eğer 37. haftaya kadar çalışabileceğinize dair bir rapor almakta gecikirseniz, bu gecikme doğum sonrası izninizden düşülebilir. 32. haftada alınan ‘çalışabilir’ raporu sonrasında, doktor belirli bir tarihe kadar çalışmanıza izin verebilir. Raporlar, elektronik ortamda düzenlenir ve bu bilgiler işverene elektronik sistemi üzerinden bildirilir.
Doğum yapan kadın işsizlik maaşı alabilir mi?
Bir kadının doğum yapması durumunda işsizlik maaşı alıp alamayacağı, belli koşullara bağlıdır. Bu koşullar arasında 4a (SSK) kapsamında çalışmak, işveren tarafından işten çıkış yapılması ve son üç yıl içinde en az 600 gün prim ödemiş olmak yer alır. Eğer bu şartlar karşılanırsa, doğum sebebiyle işten ayrılan bir kadın işsizlik maaşı alabilir.
Doğum İzni ve İşsizlik Maaşı İlişkisi
İşsizlik maaşı için gerekli olan 600 gün çalışma süresi, son üç yıl içinde değerlendirilir. Doğum izni süreleri, eğer “01-İstirahat” kodu ile 30 günden az olarak bildirilmişse, işsizlik maaşı hesaplamasında dikkate alınan süreler arasında tam olarak kabul edilir. Bu nedenle, doğum izninin işsizlik maaşına bir etkisi olmamaktadır.
Doğum Yardımları ve İşsizlik Maaşı
Doğum nedeniyle işten ayrılan annelere yönelik olarak ödenen yardımlar ve işsizlik maaşı arasında bir bağlantı bulunmaktadır. Anne doğum yaparsa ve yukarıda belirtilen koşulları sağlıyorsa, işsizlik maaşı alabilir. Ancak, doğum sebebiyle verilen diğer yardımlar ve bunların miktarları hakkında detaylı bilgi, “Doğum Parası Ne Kadar?” başlıklı yazımızda bulunabilir.
Doğum İzni ve İşsizlik Maaşı İlişkisi
Doğum izni alındığı zaman işsizlik maaşının hesaplanmasında etkilenmez. İşsizlik maaşı alabilmek için gereken 600 gün prim ödeme şartı, son üç yıl içinde değerlendirilir. Eğer doğum izni 30 gün veya daha az “01-İstirahat” koduyla rapor edilmişse, bu süreler işsizlik maaşı hesaplarken geçerli gün sayısı olarak tam olarak kabul edilir, yani doğum izni bu ödeneği etkilemez.
Hamilelik Nedeniyle İşten Ayrılma ve İşsizlik Maaşı
Eğer bir kadın hamilelik döneminde işten kendi isteğiyle ayrılmışsa, işsizlik maaşı alamaz. Ancak, hamilelik sırasında geçici iş göremezlik raporu nedeniyle işten ayrılırsa ve işveren tarafından işten çıkış yapılmışsa, yeterli sigorta primi gün sayısı (600 gün) ile son üç yıl içindeki çalışma süresi bu şartlar karşılandığında, işsizlik maaşı alma hakkı doğar.
Doğum Sonrası İşten Ayrılma ve İşsizlik Maaşı
Doğum izni sonrasında işten ayrılmak ve işsizlik maaşı almak birçok kişinin merak ettiği konular arasındadır. İşveren tarafından doğum sonrası işten çıkış verilmişse ve kişi son üç yıl içerisinde 600 gün üzeri sigorta primine sahipse, işsizlik maaşı alma hakkı kazanılır. Ancak, bu şartlar sağlanmıyorsa veya çıkış işveren tarafından yapılmamışsa, işsizlik maaşı alınması mümkün değildir.
İlgili İçerik
SGK Bağkur Hizmet Birleştirme E-devletDoğum İzninde İşten Çıkarılmanın Yasal Durumu
Yasalara göre, doğum izni ya da geçici iş göremezlik dönemlerinde bir işçinin işten çıkarılması yasal olarak kabul edilemez. İşçinin, iş mahkemesine başvurması halinde davanın lehine sonuçlanacağı ve mahkemenin işe iade kararı vereceği öngörülür. Bu konuda çok sayıda emsal karar mevcuttur. Doğum izni sonrası işten çıkarılma ise farklı değerlendirilir; 4857 sayılı İş Kanunu’na göre, iş sözleşmesinin fesih nedenlerinden birinin varlığı halinde işten ayrılık gerçekleşebilir.
Ücretsiz İzin ve İşsizlik Maaşı
Ücretsiz izin alınan süreler, son 3 yıllık dönemde işsizlik maaşı hesaplamasını etkiler. Ücretsiz izin sırasında sigorta primi ödenmediği için bu dönemler, toplam prim gün sayısına dahil edilmez. Eğer sigortalı tarafından bildirilen ve prim ödenen gün sayısı 600 gün veya daha fazla ise ve diğer koşullar da sağlanıyorsa, kişi işsizlik maaşı almaya hak kazanabilir.
Öğretmenlerin Doğum İzni Hesaplaması
Öğretmenler için doğum izni süreleri, doğum öncesi ve sonrası olmak üzere toplam 16 haftadır ve bu dönemde maaşlar tam olarak ödenir. Eğer öğretmen 32. haftadan itibaren doktor raporu ile çalışmaya devam edebilirse, doğum öncesi kullanılmayan haftalar doğum sonrasına transfer edilebilir. Yaz tatili dönemine rastlayan doğum izni süreleri, eğitim öğretim döneminde kullanılamaz. İnternet üzerindeki çeşitli programlar aracılığıyla, doğum iznine ayrılmanız gereken tarihin hesaplanması mümkündür.
Öğretmenler Doğum İzni Süresince Maaş Alır mı?
Doğum izni sırasında öğretmenler, maaşlarını tam olarak almaya devam ederler. Bu durum sözleşmeli öğretmenler için de geçerlidir. Sözleşmeli öğretmenlerin sigorta primleri Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yatırıldığı için, SGK tarafından da bir ödeme yapılabilir. Ancak, SGK’dan alınan bu ödeme, öğretmen tarafından kendi bağlı olduğu Milli Eğitim Müdürlüğü’ne yatırılmalıdır.
Doğum İzninin Ardından Rapor Alınır mı?
Doğum izninin bitiminden sonra, eğer doktor uygun görürse, geçici iş göremezlik raporu alınabilir. Bir yıl içinde bir doktordan alınabilecek rapor süresi en fazla 40 günken, heyet raporu ile bu sürenin üst sınırı bulunmamaktadır. Doğum sonrası iş göremezlik raporu alındığında, alınacak ödeme miktarını hesaplamak için ilgili kurumların rapor parası hesaplama sayfaları kullanılabilir.
Doğum Öncesi Çalışamazlık Raporunun Onaylanması
Doğum öncesi çalışamazlık raporunun işveren tarafından onaylanması için, doğum gerçekleşmiş ve doğum sonrası iş göremezlik raporu sisteme girilmiş olmalıdır. Doğum gerçekleşmeden ve analık istirahat raporu sisteme girilmeden önce, işveren tarafından bir çalışamazlık bildirimi yapılamaz. Bu süreçler, öğretmenin hem sağlığını hem de hukuki haklarını korumayı amaçlar.
